บทความนี้ คัดลอกมากจากหนังสือ "ครบเครื่องเรื่องฟัน FUN"
จัดพิมพ์โดย คณะทันตแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ขอขอบพระคุณมา ณ ที่นี้ด้วย
แปรงแห้ง “ถุยทิ้ง ไม่ต้องบ้วนน้ำ"
ศ.ทพญ.ดร.สุดาดวง กฤษฎาพงษ์
“Spit Don’t rinse.”เป็นข้อความสั้นๆ ที่ปรากฏอยู่ในคำแนะนำเรื่องการแปรงฟัน โดยองค์กรสุขภาพแห่งชาติ/มลรัฐของหลายประเทศทั่วโลกในขณะนี้ อาทิ สหราชอาณาจักร ไอร์แลนด์ สกอตแลนด์ ออสเตรเลีย ตลอดจนถึง FDI World Dental Federation ที่เป็นองค์กรทันตกรรมระดับโลก
“Spit Don’t rinse.” แปลเป็นภาษาไทยทางการว่า “ถ่ม” ภาษาเข้าใจง่าย เรียก “ถุย” และ “ไม่ต้องบ้วนน้ำ” นี่คือบทสรุปล่าสุดเรื่องการแปรงฟันเพื่อป้องกันฟันผุ ที่เคยนำเสนอไว้ในชื่อ “แปรงแห้ง”นั่นเอง
ที่มาของบทสรุปนี้ คือ รายงานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสารวิชาการทันตแพทย์แห่งชาติของสหราชอาณาจักร เมื่อปี ค.ศ.2012 ที่เป็นข้อสรุปมติเห็นพ้องร่วมกันในการหารือระหว่างนักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญทางทันตกรรมทั่วโลก ย้อนไปก่อนการหารือดังกล่าว แนวคิดเรื่องนี้เกิดขึ้นตั้งแต่ช่วงปี ค.ศ. 1980-1995 ที่มีงานวิจัยแสดงว่าวิธีการบ้วนน้ำหลังแปรงฟันมีผลกับการเกิดฟันผุ จนถึงช่วงหลังปี ค.ศ.2010 ที่องค์ความรู้เริ่มตกผลึก เกิดเป็นงานวิจัยที่รวบรวม สรุป แล้วให้คำแนะนำเรื่องดังกล่าวโดยนักวิชาการหลายท่าน จากนั้นเป็นต้นมากระแสความสนใจที่เพิ่มมากขึ้นในวงการทันตกรรมทั่วโลก ทำให้เกิดการประชุมหารือร่วมกันระหว่างนักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญดังกล่าวในปี ค.ศ.2012 เพื่อรวบรวมหลักฐานงานวิจัยทั้งหมด แล้วสร้างบทสรุปสำหรับประชาชนทั่วโลก
ประโยชน์ของยาสีฟันฟลูออไรด์ในการป้องกันโรคฟันผุ เป็นความรู้ที่ชัดเจนแน่นอนในวงการทันตแพทย์ งานวิจัยแสดงผลของการบ้วนน้ำ (หลังการแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์) ต่อการเกิดฟันผุมีหลายรูปแบบ ทั้งที่วัดปริมาณฟลูออไรด์ที่คงเหลืออยู่ในปาก ติดตามผลระยะยาวแล้วส่องกล้องขยาย ตรวจดูลักษณะการสูญเสียแร่ธาตุบนผิวฟัน ตลอดจนการตรวจฟันผุที่เกิดขึ้นจริงในปาก ผลสรุปสอดคล้องกัน คือ บ้วนน้ำมาก ฟันผุมาก บ้วนน้ำน้อย ฟันผุน้อย ไม่บ้วนเลย ฟันผุน้อยที่สุด โดยปริมาณน้ำที่ใช้ในการบ้วนปากมีผลกับการเกิดโรคฟันผุ แต่ระยะเวลาที่บ้วนทิ้งไม่มีผล ตัวอย่างข้อค้นพบ เช่น บ้วนน้ำ 1 ครั้ง ปริมาณฟลูออไรด์คงที่อยู่ในปากลดลง 1-2 เท่า, บ้วนน้ำ 2 ครั้ง ลดลง 4-5 เท่า, รับประทานอาหาร/น้ำดื่มทันทีหลังแปรงฟัน ลดลง 12-15 เท่า
งานวิจัยระยะยาวเปรียบเทียบ 2 โรงเรียน โรงเรียนหนึ่งเด็กถูกควบคุมให้ “ถุยทิ้ง ไม่ต้องบ้วนน้ำ”ระหว่างการแปรงฟันหลังอาหารกลางวันที่โรงเรียน อีกโรงเรียนเด็กบ้วนน้ำตามปกติ 3 ปีผ่านไป เด็กในโรงเรียนที่ “ถุยทิ้ง ไม่ต้องบ้วนน้ำ” มีฟันผุเกิดขึ้นน้อยกว่า
การทำงานด้านสุขภาพในปัจจุบัน ควรจะอยู่บนพื้นฐานขององค์ความรู้จากงานวิจัยที่ดีที่สุดที่มีอยู่ “แปรงแห้ง” หรือ “ถุยทิ้ง ไม่ต้องบ้วนน้ำ” อาจฟังดูขัดกับความคิด ความเชื่อ หรือความเคยชินแบบเดิมๆ ของคนไทย อย่ามัวแต่คิด ลองทำดู แล้วจะพบว่าของจริงไม่ได้แย่ดั่งคิด
บทความที่เกี่ยวข้อง แปรงแห้ง กันเถอะ
บ้านทันตแพทย์คลินิก,ทำฟัน,จัดฟัน,ฟอกสีฟัน,รักษารากฟัน,รากฟันเทียม,ครอบฟัน,ใส่ฟันปลอม,วีเนีย,รักษาฟันหน้าห่าง
